Choroba Scheuermanna

 Młodzieńcza kifoza piersiowa, kifoza młodocianych, choroba Scheuermanna, garb młodzieńczy to najczęściej spotykane w piśmiennictwie określenia dla choroby charakteryzującej się pogłębieniem kifozy piersiowej zmianami w ukształtowaniu trzonów kręgów. 

    Choroba Scheuermanna jest wyodrębnioną jednostką z grupy osteochondroz (zaburzeń kostnienia endochondralnego) i dotyczy części piersiowej kręgosłupa lub piersiowo-lędźwiowej kręgosłupa. 

Zaburzenia kostnienia śródchrzęstnego mogą obejmować: kręgi piersiowe, kręgi lędźwiowe 

Zaburzenia kostnienia śródchrzęstnego dotyczyć mogą: jednego, dwóch, kilku segmentów ruchowych 

    Choroba Scheuermanna dotyczy częściej chłopców w okresie intensywnego wzrostu nie obserwowano typowych zaburzeń kostnienia środchrzęstnego przed 10 r.ż. Młodzieńcza kifoza piersiowa występuje w/g danych własnych i z piśmiennictwa 0,5% do 8% populacji. Niektórzy autorzy podają nawet do 30% 
populacji. 

    Scheuermann twierdził, iż przyczyną deformacji kręgów jest jałowa martwica punktów kostnienia płytek granicznych i pierścienia wzrostowego. Schmorl – twierdził że przyczyną choroby są pierwotne zaburzenia w płytkach granicznych. Przyjął, iż kostnienie śródchrzęstne jest hamowane w miejscach perforacji jądra miażdżystego przez płytki graniczne. W rezultacie dochodzi do zahamowania wzrostu przednich części trzonu. Teoria mechanicznego uszkodzenia stref wzrostowych trzonów sugerowała, że pionowa postawa ciała i zwiększone napięcie więzadeł kręgosłupa, przyczyniają się do powstawania nadmiernych nacisków na przednie części trzonów. Zwiększone obciążenia hamują procesy wzrostowe w trzonach, doprowadzając do ich sklinowania. 

Wybór odpowiedniej metody leczenia młodzieńczej kifozy piersiowej zależy przede wszystkim od: 
– wieku metrykalnego i szkieletowego młodego człowieka 
– stopnia zniekształcenia kręgosłupa i sylwetki 
– rozległości i stopnia zaburzeń wzrostowych w trzonach kręgów 

Duże znaczenie mają również objawy towarzyszące, jak: 
– współistniejąca skolioza 
– stopień dolegliwości bólowych 
– dodatkowe wady wrodzone kręgosłupa lub innych narządów 

W okresie intensywnego wzrostu młodego organizmu metodą z wyboru jest leczenie nieoperacyjne, rokujące w większości przypadków: 
– zmniejszenie kifozy piersiowej 
– odtworzenie lordozy lędźwiowej 
– poprawę sylwetki i statyki kręgosłupa 

Leczenie nieoperacyjne 
    Bez względu na wiek i stopień zniekształcenia kręgosłupa, podstawą leczenia nieoperacyjnego są wielokierunkowe ćwiczenia rehabilitacyjne. Kinezyterapia, Ćwiczenia ogólnokondycyjne, Ćwiczenia korekcyjne, Ćwiczenia rozluźniające.

    W pierwszym okresie – dokładny instruktaż ćwiczeń, zarówno pod względem jakości, ilości jak i techniki wykonywania indywidualnie dobranych ćwiczeń. Naukę przeprowadza się pod kierunkiem doświadczonego fizjoterapeuty. 

    Po opanowaniu rodzaju i techniki ćwiczeń, pacjenci kontynuują je w domu pod opieką i kierunkiem rodziców oraz pod nadzorem lekarza leczącego, przez wiele lat, jeśli zachodzi taka potrzeba. Zadaniem lekarza jest bieżąca ocena wyników leczenia oraz sterowanie kinezyterapią w zależności od zmian zachodzących w ukształtowaniu sylwetki.

Fizykoterapia 
    Elektrostymulacje mięśni grzbietu -przyspieszają powrót siły i masy mięśniowej 
Pole elektromagnetyczne – ułatwia i przyspiesza procesy regeneracyjne w strefach wzrostowych trzonów kręgów. Fizykoterapia nie może być traktowana jednak jako alternatywa w leczeniu młodzieńczej kifozy piersiowej, lecz jako jeden z kolejnych elementów współtworzących schemat postępowania leczniczego.

Zabiegi rehabilitacyjne stosowane w leczeniu młodzieńczej kifozy piersiowej.
    Typowe ćwiczenia kinezyterapeutyczne są jedną ze składowych leczenia młodzieńczej kifozy piersiowej, oprócz fizykoterapii i gorsetów ekstensyjnych. Ćwiczenia rozpoczynamy od piersiowego odcinka kręgosłupa, który stanowi pierwotną przyczynę powstawania wtórnych zmian w odcinku szyjnym, lędźwiowym, w stawach obwodowych, a także w mięśniach i więzadłach 

Metody stosowane w leczeniu młodzieńczej kifozy piersiowej 
    Wyciągi, rozciąganie przykurczonych mięśni przy pomocy fizjoterapeuty, ćwiczenia rozciągające wykonywane przez chorego, ćwiczenia wzmacniające osłabione grupy mięśniowe, ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia elongacyjne. 

Nauka nawyku prawidłowej postawy. 
    Poinformowanie chorego o cechach charakterystycznych dla postawy prawidłowej, Pokazanie choremu nieprawidłowość w jego wadliwym ułożeniu poszczególnych części ciała względem siebie. Nauka chorego w jaki sposób należy korygować tę wadliwą postawę. Korekcje te wspomagamy słowem, dotykiem i wzrokiem. 

Cele leczenia gorsetowego 
    Zmniejszenie zagięcia kifotycznego części kręgosłupa objętej zaburzeniami wzrostowymi. Odciążenie przednich części trzonów, co stwarza warunki do kościotworzenia i odbudowy w strefach zaburzeń wzrostowych. 
Warunkiem uzyskania korekcji hiperkifozy piersiowej jest zmniejszenie lordozy lędźwiowej i stabilizacja miednicy w gorsecie, zwłaszcza w płaszczyźnie strzałkowej 
Gorset korekcyjny powinien umożliwiać wykonywanie systematycznych ćwiczeń, bez konieczności jego zdejmowania na czas zabiegów. 

Okres leczenia gorsetem korekcyjnym nie powinien być krótszy niż 12 miesięcy. 

Choroba Scheuermanna u dorosłych

    Wiele osób o Chorobie Scheuermanna dowiaduje się przez przypadek, kiedy robi zdjęcie RTG odcinka piersiowego kręgosłupa. Często opis informuje i przebyciu tej choroby. Objawy, które mogą wystąpić w wieku dorosłym to bóle w okolicach miedzyłopatkowych, uczucie sztywności, bóle przeciążeniowe, dolegliwości w okolicach klatki piersiowej. W takiej sytuacji niezbędna jest rehabilitacja czynnościowa, nauka prawidłowych nawyków, często stosuje się kinesiotaping.