Kolana koślawe, kolana szpotawe

    Koślawość kolan, która nie przekracza 10o uznawana jest za koślawość fizjologiczną. Dziecko najczęściej rodzi się z kolanami szpotawymi, a wraz z rozwojem i nauką chodzenia, szpotawość zanika na rzecz ustawienia kolan w pozycji koślawej. Również z czasem i koślawość kolan ulega zmniejszeniu. Zniekształcenie może się nasilać, do czego przyczynia się wolniejszy wzrost chrząstki stawowej. Jest to spowodowane wzmożonym naciskiem po stronie bocznej stawu kolanowego. 

    Kolano koślawe występuje w przebiegu porażeń spastycznych oraz porażeń wiotkich. Różnicuje się także uszkodzenia chrząstki wzrostowej po stronie bocznej stawu kolanowego, których przyczyną mogą być stany zapalne zarówno nieswoiste jak i swoiste, urazy różnego rodzaju, nowotwory, krzywica oraz choroby układowe w tym na przykład zespół Marfana. Wyróżnia się także kolano koślawe kompensujące zaburzenia w ustawieniu stawu biodrowego oraz stopy. 

    Objawy charakteryzują występującą koślawość kolan, to koślawość określana na poziomie powyżej 10o, odległość między kostkami przyśrodkowymi, która przekracza 5 cm i oceniana jest w pozycji stojącej przy stykających się kolanach. Ponadto w pozycji stojącej widoczne jest, że jedno z kolan zostaje wysunięte ku przodowi w stosunku do drugiego, zakrywając część przyśrodkowa drugiego kolana, która znajduje się w pozycji przeprostu. Zdjęcie rentgenowskie bez zmian. Pozwala ono na ocenę stopnia koślawości oraz umożliwia wykluczenie innych występujących schorzeń. Ten typ zniekształcenia kończyn nie powoduje żadnych poważnych zmian oraz nie prowadzi do żadnych zaburzeń. 

    Leczenie polega na odpowiednich ćwiczeniach rehabilitacyjnych jednak jest bardzo długotrwałe. U dorosłych wada stanowi jedynie problem kosmetyczny, choć może się przyczyniać do szybszego rozwoju zmian zwyrodnieniowych w bocznym przedziale stawu kolanowego. Gdy koślawość kolan nasila się i wynosi ponad 20o i więcej, konieczne jest leczenie operacyjne. Leczenie zachowawcze polega także na unikaniu czynników mogących prowadzić do wystąpienia tej wady, na korygowaniu innych występujących wad w obrębie kończyn dolnych, terapii chorób, które do wystąpienia koślawości kolan mogą się przyczynić oraz stosowaniu obuwia, które przesunie obciążenie ku stronie przyśrodkowej. W celach profilaktycznych zaleca się uprawianie sportów takich jak jazda na rowerze oraz jazda konna. 

  Rehabilitacja po złamaniu nogi. Przyczyny i objawy złamania

    Z kolei kolana szpotawe są wadą mogącą ujawnić się u dzieci, które przedwcześnie rozpoczynają stanie. Wraz ze szpotawością kolan, często współistnieje szpotawość ud, goleni oraz stawów biodrowych. Prowadzi to do zdecydowanie wcześniejszych zmian zwyrodnieniowych w przyśrodkowym przedziale stawu kolanowego. Objawami jest znaczna szpotawość kolan, wyraźnie widoczna. Różnicuje się szpotawość kolan powstającą w wyniku zaburzeń rozwoju chrząstki wzrostowej po stronie przyśrodkowej stawu kolanowego, co opiera się na przyczynach takich jak stany zapalne, urazy, krzywica czy też choroba Blounta. 

    Szpotawość kolan może także występować w przebiegu chorób ogólnoustrojowych takich jak chondrodystorofia, choroba Albrighta, Pageta, Heinego-Medina oraz tabes dorsalis. Jeżeli zmiany związane ze szpotawością kolan są małe, to stosuje się jedynie ćwiczenia w rozkroku oraz tak zwany odwrotny obcas Thomasa, w tym wypadku zmiany zwykle cofają się samoistnie. Jeżeli zmiany są duże, może być konieczne zastosowanie aparatów ortopedycznych , a nawet leczenia operacyjnego. Zabiegi chirurgiczne polegają na przeprowadzeniu osteotomii korekcyjnej. Bardzo ważnym czynnikiem jest leczenie przyczynowe chorób, które mogą prowadzić do powstania kolan szpotawych. Jest to również ważne z tego względu, że w przeciwieństwie do kolan koślawych, kolana szpotawe znacznie bardziej przyczyniają się do powstania zmian zwyrodnieniowych oraz ich szybszego postępu. Obie wady im wcześniej rozpoznane oraz im wcześnie rozpoczęte leczenie, dają szansą na normalnie funkcjonowanie w życiu i znacznie ograniczają możliwość wystąpienia procesów zwyrodnieniowych w przyszłości. 

Leave a reply