Kręgozmyk
Kręgozmyk to samoistne przesuwanie się (ześlizg) jednego z kręgów ku przodowi lub ku tyłowi, najczęściej względem kręgu położonego poniżej.
Najczęściej dotyczy odcinka lędźwiowo-krzyżowego.
Kręgozmyk może być spowodowany między innymi:
- zmianami zwyrodnieniowymi stawów międzywyrostkowych kręgosłupa,
- wadą rozwojową stawów miedzywyrostkowych kręgosłupa,
- ubytkiem kostnym łuku kręgu.
Rozróżniamy kręgozmyk ku przodowi ku tyłowi.
Kręgozmyk ku przodowi
Trzon kręgu przemieszcza się ku przodowi w różnym stopniu, najczęściej nie przekracza 1 cm.
Kręgozmyk ku tyłowi
Trzon kręgu przemieszcza się ku tyłowi. zazwyczaj przemieszczenie to jest związane:
– ze zwyrodnieniem krążka międzykręgowego
– ze zwiotczeniem więzadeł kręgosłupa
– z urazem
– powstanie tego typu kręgozmyku związane jest z budową fizjologiczną wyrostków stawowych, ich pionowym ustawieniem i zmniejszoną wysokością
Wyróżniamy typy kręgozmyków:
– wrodzony / dysplastyczny
– spondylolityczny / cieśniowy / isthmic
– zwyrodnieniowy ( tzw. rzekomy)
– patologiczny
Kręgozmyk wrodzony (dysplastyczny)
Wada wrodzona górnych powierzchni stawowych kości krzyżowej której towarzyszy wrodzone zwężenie kanału kręgowego i otworów międzykręgowych zwłaszcza S1.
Kręgozmyk spondylolityczny / cieśniowy.
Spowodowany jest uszkodzeniem najsłabszej części kręgu w odcinku międzywyrostkowym wskutek mechanicznego przeciążenia zazwyczaj w wieku młodzieńczym, u młodych dorosłych osób, często związany z powtarzanymi mikrourazami sportowymi.
Może być jednostronny, wówczas mamy do czynienia prawdopodobnie genetyczne usposobienie, które wraz z mikrourazami są przyczyną tego kręgozmyku.
Kręgozmyk urazowy
Na skutek dużego bezpośredniego urazu może dojść do złamania łuku i oddzielenia się trzonu kręgu.
Kręgozmyk zwyrodnieniowy
Najczęściej spotykany, spowodowany lokalną niestabilnością w przebiegu dyskopatii, towarzyszą mu osteofity na krawędziach kostnych, powodując jednocześnie zwężenie kanału i otworów miedzykręgowych.
Kręgozmyk rzekomy
Polega na przesunięciu ku przodowi całego kręgu bez przerwania ciągłości łuku. Uważa się, że kręgozmyk ten jest uwarunkowany degeneracją krążka międzykręgowego i zmianami zwyrodnieniowymi stawów między wyrostkami.
Kręgozmyk patologiczny
W przebiegu choroby Pageta następuje destrukcja łuku kręgu.
Stopień ześlizgu
Ocenia się porównując przemieszczenie wobec siebie tylnych krawędzi trzonów kręgów. Ocena od I – V stopnia.
Dolegliwości / objawy kręgozmyku
Początkowo pacjenci nie odczuwają dolegliwości z uwagi na powolny ześlizg trzonu kręgu. Często są to okresowe dolegliwości bólowe. Zdarza się obserwować bezobjawowy przebieg mimo dużego przemieszczenia.
Dolegliwości bólowe powstają w przypadku szybkiego postępu i zazwyczaj są to bóle powysiłkowe nagłe lub narastające.
Ból promieniuje zazwyczaj przez pośladki do kończyn dolnych, ból często odczuwalny w obrębie lędźwiowo – krzyżowym.
Leczenie
Leczenie to przede wszystkim postępowanie zachowawcze, indywidualna rehabilitacja funkcjonalna, i stabilizacyjna mięśni głębokich w obrębie zajętych trzonów kręgowych, modyfikacja aktywności fizycznej, dodatkowo fizykoterapia w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych. Objawowo leki przeciwzapalne.
W przypadku braku poprawy w leczeniu zachowawczym lub u chorych z objawami neurologicznymi stosuje się leczenie operacyjne.
Leave a reply
