Rehabilitacja więzadła krzyżowego. Rehabilitacja po zerwaniu więzadła krzyżowego jest kluczowa w przywróceniu stabilności stawu kolanowego. ACL jako jeden z głównych stabilizatorów kolana zapobiega nadmiernemu przemieszczaniu się kości udowej względem kości piszczelowej i odpowiada za czucie głębokie w tym stawie. W przypadku zerwania konieczna jest operacja, a następnie rehabilitacja więzadła krzyżowego, oparta na dokładnej diagnostyce i skrupulatnie przygotowanym planie terapeutycznym. W jaki sposób dochodzi do zerwania ACL i na czym polega jego fizjoterapia?

Rehabilitacja więzadła krzyżowego

Kiedy i jak dochodzi do uszkodzenia więzadła krzyżowego przedniego (ACL)?

Zerwanie więzadła krzyżowego przedniego to jeden z najczęstszych urazów stawu kolanowego. Dochodzi do niego w wyniku mechanizmu skrętnego, czyli nagłego skoślawienia kolana

Rehabilitacja więzadła krzyżowego

Rehabilitacja więzadła krzyżowego

połączonego ze zgięciem. Taka sytuacja ma miejsce najczęściej podczas uprawiania sportu, który opiera się na częstych skokach i szybkich zmianach położenia ciała, czyli np. koszykówki, siatkówki, piłki nożnej, sztuk walki. Niekontrolowany, a przy tym niefizjologiczny ruch jest zbyt obciążający nawet dla tak wytrzymałego więzadła.

Zerwanie ACL – objawy i operacja

Ze względu na objawy zerwanie ACL jest charakterystycznym urazem. W trakcie kontuzji można usłyszeć trzask, po którym bardzo szybko pojawia się silny ból i opuchlizna kolana, uniemożliwiające dalsze poruszanie się lub kontynuowanie gry. Całkowite zerwanie więzadła krzyżowego przedniego jest jednoznaczne z utratą stabilnością kolana, która jest kluczowa dla jego prawidłowego funkcjonowania. Taki uraz kwalifikuje się do operacji, która polega najczęściej na przeszczepieniu ścięgna mięśnia smukłego, półścięgnistego lub czworogłowego uda.

  Migrena i fizjoterapia: Nowa perspektywa leczenia

Rehabilitacja więzadła krzyżowego przedniego po operacji – jakie są jej cele?

Rehabilitacja ACL po zerwaniu polega przede wszystkim na przywróceniu stabilności stawu kolanowego. Funkcja ta pozwala m.in. na bezproblemowe stanięcie na jednej nodze bez uczucia ,,uciekania” stawu. Oprócz tego celem fizjoterapii po uszkodzeniu więzadła krzyżowego przedniego jest poprawa siły mięśni odpowiedzialnych za ruch w kolanie (mm. grupy kulszowo-goleniowej i m. czworogłowy uda) oraz przywrócenie prawidłowej ruchomości tego stawu.

Na czym polega rehabilitacja po rekonstrukcji ACL?

Fizjoterapia po rekonstrukcji ACL dzieli się na 4 główne etapy:

  • I etap (1-5 dzień po operacji) – jego celem jest przede wszystkim zmniejszenie obrzęku i bólu. Polega na schładzaniu kolana co 2 godziny, utrzymywaniu operowanej nogi na podwyższeniu (elewacja) oraz wykonywaniu masażu limfatycznego. Bardzo ważne są ćwiczenia bierne stawu kolanowego (ruchy wyprostu i zgięcia) oraz lekkie ćwiczenia izometryczne (napinanie m. czworogłowego uda). Pacjent stopniowo uczy się obciążać nogę i chodzić o kulach.
  • II etap (5-14 dzień) – ćwiczenia bierne uzupełniane są o ćwiczenia samowspomagane takie jak wyprost kolana przy pomocy drugiej nogi. Chłodzenie stawu oraz nauka chodzenia o kulach są kontynuowane. Dodatkowym elementem jest wprowadzenie ćwiczeń m. pośladkowych i przywodzicieli oraz nauka chodu zarówno na stabilnym, jak i niestabilnym podłożu.
  • III etap (2-9 tygodni) – w 4. tygodniu po operacji można wprowadzić zabiegi fizykoterapeutyczne. W tym okresie bardzo ważna jest również mobilizacja blizny – zarówno przez fizjoterapeutę, jak i samodzielnie przez pacjenta w domu (po instruktażu). Wprowadzane są ćwiczenia jednonóż na niestabilnym podłożu oraz elektrostymulacja mięśni uda.
  • IV etap (10-16 tygodni) – fizjoterapia kierunkuje się na dalszą poprawę zakresu ruchomości, która w tym okresie powinna osiągnąć ok. 120°. Czas osiągnięcia tego zakresu jest jednak kwestią indywidualną. Oprócz ćwiczeń oporowych, pacjent wykonuje ćwiczenia rozciągające pasmo biodrowo-piszczelowe, mięśnie grupy kulszowo-goleniowe. Wprowadzane są ćwiczenia wymagające utrzymania stabilności kolana takie jak wykroki i przysiady na chwiejnym podłożu.
  Cysta Bakera

Rehabilitacja więzadła krzyżowego

Pod koniec ostatniego etapu pacjent jest przygotowywany do aktywności sportowej, w której uczestniczył przed operacją. W tym celu fizjoterapeuta wprowadza m.in. naukę  zwrotów i hamowań na kończynie operowanej, skoki jednonóż i obunóż czy wykroki w klęku na różnym podłożu.

Zobacz również:

Leave a reply