Kanał kręgowy zmienia swoją średnice, kształt (zwęża się) z wiekiem i często stanowi to przyczynę dolegliwości bólowych. Zmiany rozmiaru lub kształtu kanału kręgowego najczęściej pojawiają się w wyniku procesu starzenia. Średnica otworów kręgowych wystarcza dla nerwów odchodzących od rdzenia kręgowego, a w przypadku zmniejszenia ich średnicy z powodu przerostu kości lub otaczających tkanek może nastąpić ucisk nerwu.
Zwężenie kanału w odcinku lędźwiowym kręgosłupa może również oddziaływać na rdzeń kręgowy z powodu zmniejszenia przestrzeni kanału kręgowego. Tkanki które przylegają do kręgosłupa również mogą być dotknięte procesem patologicznym:
– więzadła kręgosłupa mogą ulec przerośnięciu, mogą zesztywnieć, stwardnieć
– stawy w których często występuje choroba zwyrodnieniowa mogą się powiększyć, zniekształcić; mogą rozwinąć się zmiany kostne – osteofity
– przepuklina krążka międzykręgowego
– kręgozmyk czyli zmiana położenia kręgów względem siebie.
Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa postępują z wiekiem, natomiast nasilenie objawów bólowych zależy od rozmiaru średnicy kanału kręgowego i stopnia ucisku na nerwy. Zaawansowanie zmian może być różne różnych osób, lecz nie wszyscy pacjenci odczuwają objawy.
Objawy stenozy
Zbyt ciasny kanał kręgowy może spowodować uciśnięcie nerwów i rdzenia kręgowego, co jest przyczyną bólu. Pacjenci ze stenozą lędźwiowego odcinka kręgosłupa często odczuwają ból pośladków lub mrowienie w udzie podczas stania. Dyskomfort z reguły ustępuje po pochyleniu się do przodu lub podczas odpoczynku. Czasami pacjenci skarżą się na ból pleców oraz ból i osłabienie nóg.
Diagnostyka stenozy kręgosłupa rozpoczyna się szczegółowym wywiadem oraz badaniem klinicznym pacjenta. Należy omówić ze specjalistą objawy i sytuacje, w których się pojawia się ból, w których nasila się lub słabnie. Badanie pomoże ustalić stopień zaawansowanie stenozy oraz pozwoli stwierdzić ewentualne osłabienie lub drętwienie.
Występujące zaburzenia siły i czucia określa się w badaniu neurologicznym, gdzie uzyskuje się potwierdzenie na występowanie przewlekłego ucisku korzenia nerwu z powodu stenozy odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Zaleca się wykonanie badań obrazowych: badania radiologicznego, badania za pomocą rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej.
Po rozpoznaniu stenozy kręgosłupa, zleca się rehabilitację w celu złagodzenia dolegliwości bólowych. Jeśli rehabilitacja okazuje się nieskuteczna, kolejną metodą jest leczenie chirurgiczne.
Rehabilitacja stenozy
Rehabilitacja ma istotne znaczenie dla zmniejszenia się objawów bólowych stenozy. Polega ona na terapii manualnej, ćwiczeniach funkcjonalnych. Bóle pleców i nóg spowodowane stenozą lędźwiową mogą być także wspomagane leczeniem farmakologicznym przy pomocy iniekcji kortykosteroidów. Zaleca się także odpoczynek i zabiegi fizykoterapii.
Leczenie chirurgiczne
Najbardziej typowym zabiegiem jest odbarczająca laminektomia polegająca na otwarciu kanału kręgowego od tyłu poprzez usunięcie blaszki łuku kręgu.
Laminektomia to najbardziej powszechnie stosowany zabieg chirurgiczny w leczeniu stenozy, gdzie usuwa się blaszki łuku kręgu w celu otwarcia kanału kręgowego z tylnej strony kręgosłupa.
Natomiast w stenozie bocznej usuwa się fragment kości w celu poszerzenia otworów międzykręgowych. Stosuje się również DIAM – czyli stabilizator który rozszerza przestrzenie międzykręgowe.
