Jedną z wad dotyczącą stóp może być stopa określana jako płasko-koślawa statyczna. Biorąc pod uwagę etap rozwojowy oraz stopień nasilenia zniekształcenie, wyróżnia się kilka okresów. I okres obejmuje niewydolność mięśniową. Uniesiona stopa wykazuje kształt prawidłowy natomiast po jej obciążeniu występuje opadanie łuku podłużnego, odwodzenie przodostopia oraz koślawienie pięty. Pacjenci czasami zgłaszają objawy takie jak dolegliwości bólowe krótkich oraz długich mięśni stopy.
Drugi okres obejmuje niewydolność więzadłową. Charakterystyczna dla tego okresu jest rozciągnięcie więzadeł stopy. Zniekształcenia nasilają się po obciążeniu stopy, natomiast po jej uniesieniu zwykle przybiera ona prawidłowy kształt. Pojawiają się dolegliwości bólowe umiejscowione w mięśniach, torebkach oraz więzadłach a także w rozcięgnie podeszwowym. Może się pojawić ponadto przykurcz mięśni strzałkowych, co skutkuje ustawienie się stopy w nawróceniu oraz odwiedzeniu. Może się pojawiać także zniekształcenie w postaci stopy płasko-koślawej zapalnej gdzie dochodzi do wystąpienia obrzęku, zaczerwienienia oraz wzmożonego pocenia i miejscowego ocieplenia skóry.
Bóle zlokalizowane są także w przeciążonych mięśniach oraz stawach. Związane może być to również z zapaleniami swoistymi, nieswoistymi oraz zespołem Sudecka. Okres III to stopa płasko-koślawa utrwalona. Dochodzi do powstania trwałych zmian strukturalnych oraz odkształceń jej łuków. Nie daje efektów w tym okresie próba korekcji. Podczas stania na palcach dochodzi do koślawienia pięt. W tym okresie także występuje ból stawów stopy w okolicy kości łódkowatej oraz kostki bocznej. Jest to spowodowane niesymetrycznymi naciskami a także rozwojem zmian zwyrodnieniowo-zniekształcających.
IV okres dotyczy już znacznego zniekształcenia stopy. Wyróżnia się w schorzeniu stopy płasko-koślawej: porażenną wiotką, spastyczną, wrodzoną, pourazową, wyrównawczą a także przebiegającą w chorobach układowych. Leczenie uzależnione jest od stopnia zniekształcenia a także wieku chorego. U dzieci stosuje się ćwiczenia polegające na czynnym wzmacnianiu mięśni stóp i goleni. Stopy powinno się odciążać oraz należy wyrabiać nawyk trzymania właściwej postawy ciała. Powinno się również utrzymywać prawidłową wagę ciała. Leczenie operacyjne jest konieczne tylko w wypadku stóp, w których stwierdzono progresję schorzenia.
Z kolei dla deformacji jaką jest stopa końsko-szpotawa, typowe zmiany to utrwalone ustawienie stopy w zgięciu podeszwowym, uniesienie brzegu przyśrodkowego stopy, przywiedzenie przodostopia, nadmierne wydrążenie łuku podłużnego stopy oraz wewnętrzna rotacja stawu skokowego. Do wystąpienia tego zniekształcenia doprowadza przyśrodkowe przemieszczenie kości łódkowatej i piętowej względem kości skokowej. Występowanie tej deformacji może być uwarunkowane genetycznie. Stwierdza się, iż dotyka 1 dziecko na 1000. W deformacji tej stopa jest mniejsza względem długości oraz szerokości.
Zwykle stosuje się rehabilitacje, które jednak nie zawsze przynosi oczekiwane efekty. Skuteczność ocenia się na poziomie od 5 do 80%. Skuteczność jest także uzależnione od tak zwanej twardości stopy. Leczenie należy rozpocząć jak najwcześniej, nawet w ciągu pierwszych tygodni życia dziecka. Stosuje się odpowiednie ćwiczenia, redresje oraz zakładanie odpowiednich gipsowych szyn korekcyjnych i ortez. Bardzo ważne jest odpowiednie postępowanie lecznicze w tym momencie, niezależnie od tego jaki uzyskuje się wynik, ponieważ niepodjęcie żadnych kroków co do leczenia, skutkuje pogłębieniem się zmian, a w późniejszym czasie dużo trudniej jest leczyć tą deformację nawet operacyjnie.
Stosowana jest również metoda polegająca na podskórnym przecięciu ścięgna Achillesa w wieku około 3 miesiąca życia a następnie zakładaniu opatrunków gipsowych korekcyjnych, które zmienia się kilkakrotnie. Dzięki tej metodzie niweluje się najtrudniejszy problem występujący w tej deformacji czyli przykurcz i skuteczne koryguje się końskie ustawienie stopy, które nie daje się wyleczyć poprzez stosowanie szyn korekcyjnych.
Leave a reply
