Trzaskająca łopatka to określenie na zespół charakterystyczny dla łopatki, objawiający się dolegliwościami bólowymi podczas ruchów wykonywanych w obrębie łopatki, którym towarzyszy słyszalny trzask, przeskakiwanie czy też chrobotanie. Ból może promieniować w pobliskie okolicy, między innymi barku czy też szyi, stąd bywa mylony z innym schorzeniami. Dolegliwości bólowe zwykle zgłaszane są podczas wykonywania czynności ponad głową, natomiast w ostrzejszych stanach, mogą również pojawiać się w innych, niższych pozycjach a nawet podczas spoczynku.
Objaw trzaskania występuje zawsze, natomiast nie musi mu towarzyszyć ból. Jeśli pojawiają się dolegliwości bólowe, najczęściej dochodzi do ograniczenia ruchomości kończyny górnej, nawet znacznego. W zespole trzaskającej łopatki bardzo dobre efekty daje leczenie zachowawcze, tylko w skrajnych przypadkach stosowane jest leczenie operacyjne.
Przyczyną wystąpienia tego zespołu, najczęściej są zaburzenia biomechaniki ruchu w obrębie łopatki. Szczególnie często dochodzi do wystąpienia tego zespołu u sportowców, którzy pracują dużo tą częścią ciała i gdzie dochodzi do znacznej amplitudy ruchów w zakresie łopatki oraz gwałtownych ruchów najczęściej rzucania. Podczas wykonywanego rzutu, łopatka wykonuje duży ruch od cofnięcia w fazie wczesnej, do wysunięcia w przód w fazie wykończenia. Znaczny ruch jest również rejestrowany w kierunku uniesienia, co powoduje działanie dużych sił nacisku na pojedynczy punkt.
Zespół ten może występować nie tylko u sportowców, ale u określonych grup zawodowych, na przykład tynkarzy czy osób zajmujących się malowaniem sufitów. Nie ze względu na dużą amplitudę ruchów, ale na ich częstą powtarzalność w tym samym zakresie z naciskiem na określony punkty obręczy barkowej. Dolegliwości powstające podczas zespołu trzaskającej łopatki mogą być spowodowane zaburzeniami ze strony kaletki, mięśni i kości. Zaburzenia powstające na poziomie kaletki są wynikiem zaburzenie spowodowanego upośledzeniem jej funkcji ze względu na jej przerost.
Pojawiają się zbliznowacenia, problemu z ruchomością i pogłębiają się stany zapalne. Prowadzi to do zwłóknienia kaletki i trzasków wraz z towarzyszącym bólem podczas wykonywania ruchów. Zaburzenia na poziomie mięśniowym dotyczą zmian w przyczepach mięśni. Do wystąpienia zespołu mogą również prowadzić zaniki mięśniowe oraz dysbalans mięśniowy. Zaburzenia z poziomu kostnego, to na przykład różnego rodzaju warianty anatomiczne, które przyczyniają się do powstania tego zespołu. Inne patologie kostne, które mogą prowadzić do wystąpienia zespołu trzaskającej łopatki, choć przyczyniają się do tego rzadko to kostniakochrzęstniak, chrzęstniakomięsak, włókniak sprężysto-włóknisty. Jeżeli przyczyna leży po stronie kaletki bądź mięśnie, stosuje się leczenie zachowawcze i przynosi ono bardzo dobre efekty.
W przypadku przyczyny leżącej na poziomie kostnym, konieczne jest leczenie chirurgiczne. W tym ostatnim przypadku, w początkowej fazie leczenia również zaczyna się od metod leczenia zachowawczego. Najpierw przeprowadza się terapię próbną przez okres 6 do 12 miesięcy. Obejmuje ona terapię manualną, fizjoterapię czynnościową, fizykoterapię, farmakoterapię oraz ostrzyknięcia kortykosteroidowi. Bardzo ważne jest aby wprowadzić odciążenie chorej kończyny. Wszystkie ćwiczenia powinny być wykonywane w taki sposób, aby nie powodować dolegliwości bólowych, a jednocześnie poprawiać mikrokrążenie, niwelować ograniczenia ruchomości, wzmacniać mięśnie i poprawiać zakres wykonywanych ruchów w obrębie kończyny górnej oraz obręczy barkowej.
Jeżeli leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanych efektów, stosuje się leczenie operacyjne. Zabieg operacyjny otwarty lub artroskopię. Wskazaniem do leczenie operacyjnego, jest brak efektów przez okres 12 miesięcy stosowanie leczenia zachowawczego. W zależności od wybranej metody, czas powrotu do sprawności wynosi od 2 do 4 tygodni. Do aktywności fizycznej można powrócić po 2-3 miesiącach, przy czym przy zabiegu otwartym, czas ten wydłuża się do kilku miesięcy.
Leave a reply
