Zmiany Modic w kręgosłupie – Rehmedis
Poruszane tematy
Zmiany Modic to patologia kręgosłupa, którą jako pierwszy opisał dr. Michael Modic, neuroradiolog z kliniki w Cleveland. Podczas badań zaobserwował On przewidywalne wzorce zmian w rezonansie magnetycznym u pacjentów z problemami odcinka lędźwiowego. Zmiany te podzielono na trzy kategorie: Modic 1, Modic 2 i Modic 3.
Kategorie zmian Modic
Poruszane tematy
- Modic 1: W badaniu rezonansem magnetycznym (MRI) widoczne są zmiany hipointensywne w obrazach T1 oraz hiperintensywne w obrazach T2. Ten etap charakteryzuje się uszkodzeniem płytki granicznej kręgu oraz trzonu, co prowadzi do reaktywnego obrzęku szpiku kostnego.
- Modic 2: Zarówno w obrazach T1, jak i T2, widoczne są zmiany hiperintensywne. W tej fazie dochodzi do zastąpienia stanu zapalnego przez tłuszcz, co jest efektem przebudowy szpiku kostnego.
- Modic 3: W tej fazie rezonans magnetyczny pokazuje zmiany hipointensywne w obu sekwencjach (T1 i T2). Dochodzi do sklerotyzacji i przebudowy trzonu, czyli stwardnienia blaszek granicznych kręgów i ich deformacji.
Przyczyny powstawania zmian Modic
Aby zrozumieć powstawanie zmian Modic, warto przyjrzeć się funkcjonowaniu krążka międzykręgowego. Składa się on z pierścienia włóknistego oraz jądra miażdżystego, które pełni funkcję amortyzacyjną. Metabolizm w krążkach jest całkowicie beztlenowy, a więc krążek międzykręgowy otrzymuje tlen, glukozę i aminokwasy oraz usuwa kwas mlekowy na zasadzie biernej dyfuzji i osmozy. Jeżeli w ciągu dnia mamy prawidłowy podaż ruchu to proces ten przebiega bez zakłóceń, ponieważ kręgosłup jest poddawany działaniu naprzemiennych sił kompresyjnych i dekompresyjnych, co wpływa na metabolizm i odbudowę krążka.
- Degeneracja blaszek granicznych
Z biegiem lat, gdy płytki graniczne ulegają uszkodzeniom – pękają i wapnieją – odżywianie krążka zostaje zaburzone, co prowadzi do jego zwyrodnienia. Krążek międzykręgowy przestaje prawidłowo amortyzować obciążenia, co powoduje dalsze niszczenie blaszek granicznych oraz uszkodzenia trzonów kręgowych. Te mikropęknięcia prowadzą do zmian zapalnych (Modic 1), a w przypadku większych uszkodzeń może dojść nawet do powstania przepukliny jądra miażdżystego w kierunku dotrzonowym (tzw. guzka Schmorla).
- Uszkodzenia dynamiczne
Kolejną przyczyną dysfunkcji i nadmiernej ingerencji krążka w blaszkę graniczną są dynamiczne obciążenia. Kilka lat temu dr.Newell przeprowadził badania i określił jądro miażdżyste płynem nienewtonowskim, co oznacza, że ma zdolność zmiany swojej sztywności w zależności od szybkości obciążenia.
Jeśli kręgosłup obciążamy umiarkowanie, jądro miażdżyste jest bardzo lepkie i świetnie amortyzuje, np. podczas chodu. W ten sposób krążek odżywia się i jest to dla niego najzdrowsza forma ruchu. Jeśli natomiast kompresja jest duża i dynamiczna, krążek staje się bardzo twardy i ma negatywny wpływ na blaszkę graniczną np. przy skokach, upadkach.
Wynika z tego, że nawet pojedyncze incydenty o dużej czy dynamicznej kompresji mogą uszkodzić blaszkę graniczną trzonu kręgu i doprowadzić do zmian.
- Inne uszkodzenia krążka, które wpływają na jego elastyczność.
Dysfunkcja amortyzacyjna krążka również związana jest z uszkodzeniem pierścienia krążka, w wyniku którego dochodzi do wypukliny czy przepukliny kierunkowej krążka. Przepuklina krążka międzykręgowego kręgosłupa podrażnia struktury nerwowe powodując np. objaw rwy kulszowej, ale przy okazji nie amortyzuje wstrząsów, gorzej się odżywia, krążek obniża swoją wysokość i z czasem może uszkodzić wspominaną blaszkę graniczną.
Jest teoria, że modic mogą powodować bakterie. Są lekarze, którzy przepisują antybiotyki. Jednak niemal całe środowisko medyczne, zwłaszcza praktycy, również my nie jesteśmy w ogóle do tego przekonani.
Objawy zmian Modic
Objawy zmian Modic mogą przypominać inne dolegliwości związane z kręgosłupem. Pacjenci najczęściej zgłaszają:
- miejscowe bóle kręgosłupa, promieniujące na boki,
- bóle nasilające się podczas chodzenia, dłuższego siedzenia lub zmiany pozycji,
- bóle nocne, które wybudzają przy przewracaniu się w łóżku.
Objawy najczęściej są związane z fazami Modic 1 i Modic 2, choć niekiedy proces degeneracji przebiega powoli i może być bezobjawowy.
Leczenie zmian Modic
Leczenie zmian Modic zależy od ich zaawansowania. W ostrych stanach stosuje się leki przeciwzapalne przepisane przez lekarza. Ważnym elementem terapii jest rehabilitacja kręgosłupa. W Rehmedis w ramach indywidualnej rehabilitacji kręgosłupa modic, pacjenci mogą skorzystać z terapii manualnych, mobilizacji tkanek, fizykoterapii, terapii powięziowej oraz technik trakcji. W okresie rekonwalescencji zaleca się również trening stabilizacyjny oraz wzmacnianie mięśni głębokich, co wspomaga profilaktykę i poprawia funkcjonowanie kręgosłupa.
Proces leczenia musi być dostosowany indywidulanie, a jest to zależne od stanu zaawansowania zmian, cech osobniczych pacjenta, innych uszkodzeń kręgosłupa, chorób towarzyszących, trybu życia itd. Proces leczenia trwa a bardzo istotne jest to, aby w pierwszym okresie (zwłaszcza w modic1) zadbać by dochodziło do jak najmniejszej kompresji a jednocześnie podwalając krążkowi na pracę (spreżynowanie) w celu jego odżywiania. Istotne jest doświadczenie fizjoterapeuty, odpowiednie dobrane procedury, ćwiczenia i określenie indywidualnych zasad postępowania pacjenta w warunkach domowych.
Podsumowanie
Zmiany Modic są częstym problemem osób cierpiących na bóle kręgosłupa, zwłaszcza w odcinku lędźwiowym. Ich rozwój wynika z uszkodzeń mechanicznych płytki granicznej trzonu kręgu, co prowadzi do zapalenia, przebudowy tłuszczowej i sklerotyzacji. Kluczowe w leczeniu jest szybkie rozpoznanie problemu oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia i rehabilitacji kręgosłupa.
