W rehabilitacji barku najważniejszym elementem jest ustalanie prawidłowej diagnozy. Jeśli dolegliwość spowodowana jest urazem to pierwsze, często trafne określenie typu uszkodzenia mamy już od razu w wyniku badań klinicznych. Jednak często pacjent zaczyna cierpień na dolegliwości barku bez incydentu.
Istotne są trzy komponenty, które mogą przestać prawidłowo funkcjonować w wyniku ostrego lub przewlekłego uszkodzenia. Są nimi siła, ruchomość oraz stabilność. Prawidłowe rozpoznanie oraz dobrze przeprowadzona rehabilitacja może skutecznie poprawić wszystkie te komponenty.
Staw barkowy (obręcz barkowa) to jedna z najbardziej złożonych biomechanicznie struktur w naszym układzie ruchu, charakteryzująca się stosunkowo dużą elastycznością.
Składa się z trzech stawów anatomicznych:
- staw ramienny
- staw barkowo-obojczykowy
- staw mostkowo-obojczykowy
A także dwóch funkcjonalnych:
- staw łopatkowo – żebrowy
- staw podbarkowy – inaczej przestrzeń podbarkowa
Diagnoza barku
Objawy kliniczne, takie jak ból, niestabilność, ograniczenie ruchomości, naderwanie mięśni, mogą nie być trudne do zdiagnozowania, ale to nie znaczy, że ich leczenie jest łatwe. Dużo trudniej rozpoznać subtelne objawy, takie jak: wzmożona translacja głowy kości ramiennej z powodu utraty rotacji wewnętrznej stawu ramiennego, nieprawidłowe ustawienie łopatki jako wtórny skutek osłabienia mięśnia czworobocznego i mięśnia przedniego zębatego lub translacja głowy kości ramiennej z powodu dysfunkcji stożka rotatorów.
Rehabilitacja barku
Skuteczna rehabilitacja barku jest zależna od:
- precyzyjnego określenia diagnozy;
- dobraniu odpowiednich metod rehabilitacji;
- konsekwencji w realizowaniu zadań przez pacjenta;
Niezależnie od rodzaju urazu, celem rehabilitacji jest przywrócenie utraconej funkcji.
Zakłada się, że rehabilitację barku, czy to po urazie, czy po operacji, należy rozpocząć od wczesnych aktywnych ruchów i czynności mających na celu przywrócenie prawidłowej mechaniki barku. Zalety jak najwcześniejszej aktywacji w ruchy zostały wielokrotnie udowodnione badaniami naukowymi.
U pacjentów wczesna aktywacja ruchów budzi strach, ponieważ obawiają się nasilenia bólu. Okres pomiędzy uruchamianiem i ćwiczeniami wzmacniającymi powinien być dokładnie przemyślany i prowadzony według planu indywidulanie dostosowanego dla pacjenta i jego choroby. Stały nadzór fizjoterapeuty nad procesem rehabilitacji jest kluczowy w skutecznej rehabilitacji obręczy barkowej.
