Skolioza to wada wrodzona. Objawia się w postaci bocznego skrzywienia kręgosłupa. Powszechnie mówi się o bocznym skrzywieniu, jednak tak naprawdę jest to skrzywienie trójpłaszczyznowe. To zniekształcenie, które wynosi ponad 10 stopni w płaszczyźnie czołowej. Do określenia w jakim stopniu jest zniekształcenie, służy metoda Cobba. Biorąc pod uwagę trójpłaszczyznowe skrzywienie kręgosłupa, skolioza obejmuje skrzywienie w płaszczyźnie czołowej co objawia się właśnie powszechnie zwanym bocznym skrzywieniem.
85% stwierdzonych przypadków skoliozy ma podłoże idiopatyczne, co oznacza, że przyczyna jest niewiadomego pochodzenia. Poza tym przyczynami mogą być uwarunkowania gene
tyczne, wrodzone wady kręgosłupa, nierówna długość kończyn, problemy nerwowo-mięśniowe, a nawet dziecięce porażenie mózgowe, rozszczep kręgosłupa, dystrofia mięśniowa czy też zanik mięśni grzbietu i występowanie guzów. Pewnym jest natomiast, że do skoliozy nie przyczynia się zła postawa, niewłaściwe nawyki podczas siedzenia czy też noszenie ciężkiej torby w jednej ręce.
Skoliozę można bardzo często rozpoznać bez wykonywania badania radiologicznego. Widoczna jest po wygięciu kręgosłupa na bok, zwykle w części piersiowej i na prawo, szczególnie wyraźnie można to dostrzec przy pochyleniu do przodu. Bark wystaje z jednej strony i jest skierowany ku górze oraz przodowi. Występuje asymetria trójkątów taliowych a i niekiedy może dojść do przemieszczenia jednego z bioder ku górze i do przodu.
Objawem widocznym bez badania radiologicznego jest także występowanie garbu żebrowego, szczególnie widocznego przy pochyleniu do przodu. Objawia się to wystawaniem do tyłu jednej strony klatki piersiowej. Objawem jest także występowanie wyboczenia tułowia, wału lędźwiowego a u młodych dziewcząt cofnięcie się jednej piersi co powoduje wrażenie, że jest ona mniejsza. Skolioza bywa mylona z wadą postawy – postawą skoliotyczną. Łatwo to jednak zweryfikować, bowiem mówi się o skoliozie już wtedy, gdy dziecko pomimo usilnych prób stania prosto, nie ma prostych pleców. Występowanie skoliozy stwierdza się u około 3% populacji. Najczęściej nie przeszkadza ona w życiu codziennym, natomiast w cięższych przypadkach powoduje dolegliwości bólowe i niejednokrotnie wymaga leczenia operacyjnego. Jeśli skoliozy nie można stwierdzić „na oko”, wykonuje się specjalistyczne badania.
Skoliozę można stwierdzić w badaniach diagnostycznych jakimi są badanie radiologiczne, prześwietlenie kręgosłupa, tomografia komputerowa (CT) kręgosłupa lub badanie kręgosłupa rezonansem magnetycznym (MRI). W kolejnym etapie dokonuje się pomiaru skrzywienia oraz określenia w stopniach. Za skrzywienie znaczne uważa się skrzywienie mieszczące się graniach 25-30 stopni, natomiast powyżej tej granicy mówi się już o skrzywieniu bardzo poważnym.
Leczenie uzależnione jest od stopnia skrzywienia, wieku pacjenta oraz innych czynników. Jeśli wymaga korekcji, najpierw stosuje się specjalny gorset. Gorset stosuje się przede wszystkim u osób, które są jeszcze w fazie wzrostu a ich skrzywienie przekracza już 25 stopni i wciąż się pogłębia. Noszenie gorsetu ma zapobiec postępowi schorzenia, aż do momentu zakończenia się okresu wzrostu.
Leczenie chirurgiczne stosuje się w przypadku gdy do czynienia mamy z bardzo znacznym skrzywieniem względem już dojrzałego kręgosłupa, które przekracza 45 stopni i więcej oraz u pacjentów, u których noszenie gorsetu nie przyniosło oczekiwanych efektów. Operacja chirurgiczna ma zapobiec dalszemu postępowi skrzywienia a także skorygować skrzywienie kręgosłupa. Zabieg chirurgiczny wykonywany w tym celu, nazywa się spondylodezom. Już po kilku miesiącach od zabiegu można powrócić do normalnego funkcjonowania, a wielu pacjentów taki zabieg uwalnia od uciążliwej konieczności noszenia gorsetu.
Zabieg spondylodezy polega na wszczepieniu implantów pomiędzy nieprawidłowe kręgi co powoduje ich zrośnięcie lub połączenie się. Zabieg ten idealnie sprawdza się w bardzo ciężkich przypadkach skrzywień oraz w tych lżejszych, które na leczenie zachowawcze nie zareagowały. W leczonej okolicy wszczepiane są śruby, pręty i łączniki, które stanowię swego rodzaju wewnętrzne rusztowanie. W trakcie procesu gojenia i zrastania się, rusztowanie to wspiera struktury kręgosłupa oraz należycie rozkłada cały ciężar ciała na cały kręgosłup. W efekcie końcowym chodzi o to, aby skrzywienie się nie pogłębiało i aby zredukować maksymalnie jak to jest tylko możliwe stopień deformacji kręgosłupa. Dąży się do uzyskania właściwej stabilności i prawidłowego położenia kręgosłupa.
W przypadku niewielkich skolioz stosowana jest specjalistyczna rehabilitacja. W szkołach dziecko może korzystać na przykład z gimnastyki korekcyjnej. Ten rodzaj leczenia jednak skutkuje tylko u tych dzieci, u których skrzywienie nie przekracza 10 stopni. Jest to tak zwana skolioza czynnościowa. W pozostałych przypadkach, stosuje się wcześniej wymienione metody w postaci gorsetu ortopedycznego oraz w przypadku najcięższych skrzywień leczenie operacyjne. W leczeniu zachowawczym stosuje się metody neurofizjologiczne, które polegają na poprawieniu funkcji związanych z prawidłowym sterowaniem postawą ciała. Inna metoda w leczeniu zachowawczym to metoda aktywnie redresująca.
Korekcję skrzywienia w tym wypadku uzyskuje się przez silne oddziaływanie na układ mięśniowy. Stosowane są ponadto metody wyrabiające świadomość własnego ciała oraz rozluźniające mięśnie. W przypadku korzystania z gorsetu ortopedycznego, wybór jego rodzaju uzależniony jest od stopnia skrzywienia i innych czynników. Ostateczne leczenie operacyjne poza wykonywanym zabiegiem spondylodezy, może być też dokonywaną operacją z dostępny tylnego oraz przedniego. Niewłaściwie leczona skolioza bądź w ogóle nie leczona, może prowadzić nie tylko do dolegliwości bólowych, ale do poważnych zaburzeń organizmu względem różnych układów.
Leave a reply
