Mity na temat kręgosłupa

           Z pewnością każdy, kto ma problemy z kręgosłupem, natknął się lub usłyszał rady, opinie bądź zjawiska związane z kręgosłupem. Często takie informacje powtarzane wiele razy przerodziły się w pewność jest to fakt. Powstało wiele mitów na temat kręgosłupa, które nie s nie prawdziwe, ale często szkodzą w powrocie do zdrowia. O to kilka z nich:

1. „Dysk” wypada i można go nastawić.

Mit, który głęboko się ukorzenił i funkcjonuje od dziesiątek lat. Utrwala go często fakt, że zdarza się, iż medycy używają tego stwierdzenia jako skrót myślowy. Nie można tego brać dosłownie, ponieważ dysk nie wypada tylko ulega uwypukleniu lub rozerwaniu, gdzie powstaje wypuklina, przepuklina lub sekwestr. Jest to uszkodzenie trwałe. Co też za tym idzie, dysku nie da się nastawić. Należy też uważać na kręgarzy, znachorów, którzy oferują zabiegi, które rzekomo mają na celu takie zjawisko.

„Wypadnięty dysk” to mylący skrót myślowy.

Dysk nie wypada tylko ulega uszkodzeniu lub pełnym rozerwaniu pierścienia włóknistego.

2. Przepuklina (wypuklina) boli.

Kolejny mit. Uszkodzony dysk nie boli. Dolegliwości odczuwamy dopiero wtedy, kiedy wypuklony krążek lub fragment uszkodzonego dysku (jadro miażdżyste) spowoduje kompresje na struktury nerwowe, m.in. nerwy rdzeniowe czy oponę rdzenia kręgowego. Sam krążek międzykręgowy, nawet poważnie uszkodzony nie będzie manifestował objawem bólowego.

3. Operacja kręgosłupa, likwiduje przyczynę.

Mit, operacja likwiduje skutek nie przyczynę problemu, dlatego często operacje nie rozwiązują w pełni problemu lub są powtarzane. Należy pamiętać, że jeśli doszło do choroby kręgosłupa (przepuklina, kręgozmyk, stenoza) to ta choroba powstała w wyniku jakiś czynników – uraz, eksploatacja, zaburzenia funkcjonalne. Nawet po operacji pacjent wymaga określenia czynników ryzyka, często rehabilitacji i pracy funkcjonalnej w celu, stabilizacji układu głębokiego i profilaktyki, po to, aby mógł aktywnie funkcjonować bez nawrotu.

Operacja likwiduje jedynie uszkodzenie strukturalne, skutek urazu czy negatywnego procesu.

Jeśli nie zmienimy nawyków, nie wzmocnimy narządu ruchu, prędzej czy później możemy spodziewać się nawrotu dolegliwości. 

4. Leki regenerują, leczą krążek międzykręgowy.

Mit. Leki nie wyleczą uszkodzonego krążka. Krążek podobnie jak łękotka nie zrasta się, a przyjmowane leki nie mają wpływ na jego stan. Leki mogą zmniejszyć stan zapalny wokół krążka, zadziałają przeciwbólowo, a leki rozkurczowe rozluźnią napięte mięśnie. Natomiast leki z witaminą grupy B wpłyną na regeneracje nerwów.

5. Picie wody nawadnia odwonione krążki międzykręgowe.

Mit często słyszany. Ilość przyjętej wody nie wpływa na nawodnienie krążka. Odwoniony krążek to stan mechaniczny krążka międzykręgowego, który określa jego wysokość i wydolność absorbcji wody. Aby dbać o krążek, należy funkcjonować w taki sposób, aby krążek doprowadzać do kompresji i dekompresji osiowej. Przykładem może być spacer podczas którego, krążek ulega kompresji i dekompresji. Po spacerze, o ile warunki pozwolą warto się przez chwile rozciągnąć, np. zwis na drążku, gałęzi, drabince lub położyć się w pozycji embrionalnej.

6. Przy bólu ostrym kręgosłupa należy chłodzić.

To kolejny mit. Niemal wszystkie dolegliwości kręgosłupa należy rozgrzewać. Przy objawach korzeniowych (rwa kulszowa) w szczególności. Ciepło rozszerza naczynia, a podrażniony układ nerwowy lepiej reaguje na ciepło. Nie należy chłodzić w stanie zapalnym kręgosłupa.

7. Pas na kręgosłup osłabia mięśnie.

I tak, i nie. To zależy co chcemy powiedzieć poprzez słowo pas na kręgosłup. Wąskie pasy stabilizacyjne nie osłabią mięśni, ale pasy szerokie, sznurówki, gorsety już tak. Skupmy się na wąskich pasach (podobnych do tych na siłowniach). Przydatne w szczególności w stanach ostrych, usztywniają, zabezpieczają, utrzymują ciepło. Na co dzień podczas dźwigania, pracy fizycznej chronią kręgosłup lędźwiowy. Używane z rozsądkiem są bezpieczne i nie powodują negatywnych skutków.

8. Poranny ból to wina materaca.

Bardzo rzadko zdarza się, że materac jest bezpośrednią przyczyną dolegliwości. Niemal zawsze poranny ból kręgosłupa jest wynikiem procesu chorobowy, eksploatacji kręgosłupa, zmian strukturalnych w kręgosłupie, przeciążeń.  Noc to czas, kiedy dochodzi do wielu reakcji biochemicznych, regeneracji a tkanki nawadniają się. Bywa, że ten proces w wyniku choroby kręgosłupa jest zaburzony, a jego skutki czujemy rano lub nawet potrafią wybudzić podczas snu.

Podsumowanie

To co jest bardzo ważne. Wszelkie zalecenia, ćwiczenia, zasady ergonomii dobiera się dla każdej osoby indywidualnie. To co komuś pomaga, drugiej osobie zaszkodzi. Bywa, że naszym pacjentom modyfikujemy zalecenia w trakcie rehabilitacji, czasami nawet o 180 stopni. Nie ma uniwersalnych zasad, gdy już mamy problemy zdrowotne z kręgosłupem. Składa się na to wiele czynników: jednostka chorobowa, wiek, zawód, stopień aktywności pacjenta, cechy morfologiczne pacjenta, współistniejące chorobowe, indywidualne nawyki pacjenta, które trzeba zweryfikować i wiele innych.

Dlatego też, nie należy się sugerować radami, ćwiczeniami czy „gotowcami” z internetu. W naszej praktyce mamy wielu pacjentów, którzy zaszkodzili sobie ćwicząc według Youtuba, Tiktoka lub innych celebrytów z socjal mediów. Leczenie kręgosłupa jak i całego narządu ruchu jest jedną z dziedzin, których nie da się prowadzić online, a o pogorszenie stanu zdrowia (często trwałego) jest bardzo łatwo.