,,Wypadnięcie dysku” to potoczne określenie przepukliny kręgosłupa. Dotyczy krążka międzykręgowego, czyli struktury, która znajduje się między każdym kręgiem. Na skutek chorób, przeciążeń lub w wyniku predyspozycji genetycznych krążki międzykręgowe mogą ulec uszkodzeniom, a także przemieszczać się poza obszar kręgosłupa. Czy jednak jest możliwe wypadnięcie dysku? Jakie są przyczyny przepukliny kręgosłupa i na czym polega rehabilitacja?
Czy dysk może wypaść?
Poruszane tematy
Wypadnięcie dysku, a więc całkowite wysunięcie się krążka międzykręgowego poza obszar kręgów jest niemożliwe, ponieważ nie pozwala na to anatomia. Pierścień włóknisty, czyli jedna ze składowych krążków ściśle łączy je z kręgami. Zdarza się jednak, że w wyniku jego uszkodzenia, krążek może częściowo wysunąć się w kierunku kanału rdzenia kręgowego. Więcej przeczytasz o tym w artykule o dyskopatii szyjnej.
Na potrzeby tego tekstu będziemy zamiennie używać określeń: ,,wypadnięty dysk” oraz ,,przepuklina kręgosłupa”. Pamiętaj jednak o tym, że to drugie określenie jest poprawne, a pierwsze stanowi wyłącznie jego potoczną nazwę.
Przyczyny przepukliny krążka międzykręgowego
Krążek międzykręgowy wraz z dwoma kręgami pomiędzy którymi się znajduje, a także więzadła i mięśnie tego obszaru tworzą segment ruchowy, który zapewnia nam ruch w kręgosłupie. Z kolei potocznie zwane dyski – amortyzują wstrząsy. Niestety na skutek zbyt dużych przeciążeń kręgosłupa, np. pracy fizycznej pierścień włóknisty krążka może ulec uszkodzeniu i wydostawać się poza obszar kręgów.
Przyczyny wypadnięcia dysku to również:
- dźwiganie dużych ciężarów,
- nieodpowiednia technika ćwiczeń siłowych z wykorzystaniem obciążeń zewnętrznych, np. sztanga,
- wrodzone nieprawidłowości w budowie kanału kręgowego,
- choroby takie jak otyłość,
- zła technika wykonywania czynności codziennych, np. podnoszenie ciężkich zakupów przez pochylenie pleców.
Wypadnięty dysk – objawy
Objawy przepukliny kręgosłupa różnią się w zależności od jego odcinka. W odcinku szyjnym przemieszczenie krążka międzykręgowego może dawać takie dolegliwości jak:
- ból szyi promieniujący do rąk (rwa szyjno-barkowa),
- sztywność odcinka szyjnego,
- zawroty głowy,
- drętwienie kończyn górnych,
- szumy uszne.
Przepuklina piersiowa objawia się:
- tępym ból pomiędzy łopatkami, który może promieniować do żeber
- zwiększonym napięciem mięśni odcinka piersiowego kręgosłupa,
- bólem w klatce podczas kichania lub kasłania.
Wypadnięty dysk lędźwiowy daje następujące objawy:
- ból dolnego odcinka kręgosłupa, często promieniujący do pośladka lub nogi nawet na poziomie stopy (uczucie przeszywającego prądu),
- drętwienie kończyn dolnych,
- w zaawansowanej przepuklinie mogą wystąpić problemy z trzymaniem moczu i ból przy oddawaniu stolca.
Przepuklina kręgosłupa, wypadnięty dysk – rehabilitacja
Pierwszym krokiem w leczeniu wypadniętego dysku jest wykonanie badań obrazowych RTG oraz tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. Są one niezbędne do oceny lokalizacji przepukliny i określenia stopnia jej zaawansowania. Kolejnym etapem jest konsultacja z lekarzem ortopedą i udanie się do fizjoterapeuty. Fizjoterapia przepukliny polega na:
- Odpowiednio dobranych ćwiczeniach rozluźniających mięśnie, których napięcie może wynikać z przyjmowania pozycji obronnych przed bólem. Następnie wprowadzane są ćwiczenia wzmacniające mięśnie kręgosłupa.
- Rozluźnianiu mięśniowo-powięziowym, czyli metodzie z zakresu terapii manualnej, która polega na poprawie elastyczności powięzi oraz ślizgu między nią a mięśniami.
- Zastosowaniu metody Ackermanna, która jest szczególnie skuteczna w przypadku ucisku krążka międzykręgowego na korzenie nerwowe oraz zablokowaniu stawów kręgosłupa. Równie skuteczne mogą okazać się metoda McKenzie’go.
- Fizykoterapii. Zestaw regularnych zabiegów takich jak prądy TENS, magnetoterapia, laseroterapia czy ultradźwięki może pomóc w zmniejszeniu dolegliwości bólowych spowodowanych uszkodzeniem pierścienia włóknistego i powstałych napięć mięśniowych.
Zobacz również:
- Nieoperacyjne leczenie kręgosłupa
- Rehabilitacja po złamaniu nogi. Przyczyny i objawy złamania
- Rehabilitacja więzadła krzyżowego
- Ból kręgosłupa w czasie ciąży
- Dlaczego warto udać się do fizjoterapeuty?